nước ta có bao nhiêu dân tộc

Bài này nói tới những dân tộc bản địa sinh sinh sống bên trên cương vực nước Việt Nam. Nó tránh việc bị lầm lẫn với Người Việt.

Bạn đang xem: nước ta có bao nhiêu dân tộc

Một phần của loạt bài xích về
Văn hóa Việt Nam

Lịch sử

Tiền sử • Hồng Bàng • Bắc thuộc • Phong kiến • Pháp thuộc • Đương đại

Dân tộc

Kinh • Tày • Thái • Mường • Khơ Me • H'Mông

Ngôn ngữ

Việt • Tày • Mường • Khơ Me • H'Mông

Phong tục

Hôn nhân • Tang lễ • Thờ cúng tổ tiên

Thần thoại và văn hóa truyền thống dân gian

  • Thần thoại
  • Con Rồng con cháu Tiên • Thánh Gióng • Chử Đồng Tử • Mai An Tiêm

Ẩm thực

Miền Bắc • Miền Trung • Miền Nam

Lễ hội

Tết Cổ truyền • Giỗ Tổ Hùng Vương • Ngày Thống nhất • Quốc tế Lao động • Quốc khánh

Tôn giáo

Tín ngưỡng dân gian • Phật giáo (Hòa Hảo) • Kitô giáo (Công giáo • Tin Lành) • Cao Đài

Nghệ thuật

Văn học • Kiến trúc • Điện ảnh • Mỹ thuật • Sân khấu • Âm nhạc

Văn học

Âm nhạc và nghệ thuật và thẩm mỹ biểu diễn

  • Âm nhạc

Truyền thông

  • Truyền hình
  • Điện ảnh • Truyền thông
Thể thao

Di sản

Hoàng trở thành Thăng Long • Vịnh Hạ Long • Danh thắng Tràng An • Vườn vương quốc Phong Nha – Kẻ Bàng

Biểu tượng

  • Quốc kỳ
  • Quốc ca
  • Quốc huy
  •  Cổng vấn đề Việt Nam
  • x
  • t
  • s

Hiện ni nước Việt Nam với 54 dân tộc bản địa và 1 group "người nước ngoài", nêu vô Danh mục những dân tộc bản địa nước Việt Nam. Bản Danh mục những dân tộc bản địa nước Việt Nam này được Tổng viên Thống kê nước Việt Nam thể hiện vô Quyết tấp tểnh số 121-TCTK/PPCĐ ngày 02 mon 3 năm 1979,[1] và được Ủy ban Dân tộc và nhà nước nước Việt Nam thừa nhận.[2][3]

Nguồn gốc

Dân số những dân tộc bản địa nước Việt Nam hiện nay nay

Theo số liệu khảo sát dân sinh và nhà tại năm 2019, tổng số dân của nước Việt Nam vô thời gian 0h ngày 01/4/2019 là 96.208.984 người, vô ê dân sinh phái nam là 47.881.061 người (chiếm 49,8%) và dân sinh nữ giới là 48.327.923 người (chiếm 50,2%). Với thành phẩm này, nước Việt Nam là vương quốc sầm uất dân loại 15 bên trên toàn cầu.[4]

Phân phụ vương dân theo đòi Điều tra dân sinh 2019
Tổng số Thành thị Nông thôn
Chung Nam Nữ Chung Nam Nữ Chung Nam Nữ
96.208.984 47.881.061 48.327.923 33.122.548 16.268.095 16.854.453 63.086.436 31.612.966 31.473.470
100% 49.77% 50.23% 34.43% 16.91% 17.52% 65.57% 32.86% 32.71 %

54 dân tộc bản địa sinh sống bên trên khu đất nước Việt Nam phân tách theo đòi ngữ điệu thì với 8 group [note 1]. Dân tộc sầm uất nhất là dân tộc bản địa Kinh, lắc 86,2% dân sinh. Các dân tộc bản địa thiểu số sầm uất dân nhất: Tày, Thái (Chữ Thái Đen: ꪼꪕ), Mường, Khmer, Hoa, Nùng, H'Mông, Dao, Người Jrai (Gia Rai), Ê Đê, Ba Na, Chăm, Sán Dìu, Ra Glai... Đa số những dân tộc bản địa này sinh sống ở miền núi và vùng sâu sắc vùng xa thẳm ở miền Bắc, Tây Nguyên, miền Trung và đồng vì thế sông Cửu Long. Cuối nằm trong là những dân tộc bản địa Brâu, Ơ Đu và Rơ Măm chỉ mất bên trên 300 người.

Danh sách chi tiết

Số liệu dân sinh theo đòi Kết trái khoáy toàn cỗ Tổng khảo sát Dân số và Nhà ở Việt Nam năm 2019.[4] Số liệu năm trước, năm nhâm thìn nhằm xem thêm, không tồn tại cụ thể cho những dân tộc bản địa.

Các dân tộc bản địa theo đòi Tổng khảo sát Dân số 2019[4]
Nhóm Dân tộc Dân số Tên gọi khác
Việt Nam Tổng 96.208.984 Thống kê dân sinh mon 12, 2020
1. Nhóm Việt - Mường
(ngữ hệ Nam Á)
(Vietic) [5]
Kinh 82.085.826 Việt
Chứt 7.513 Xá La Vàng, Chà Củi, Tắc Củi, Mày, Sách, Mã Liềng, Rục
Mường 1.452.095 Mol, Mual
Thổ 91.430 Kẹo, Mọn, Họ, Cuối, Đan Lai, Ly Hà, Tày Poọng
2. Nhóm Tày - Thái
(Tai–Kadai)
Bố Y 3.232 (Bouyei) Chủng Chá, Trung Gia, Pầu Y, Pủ Dí
Giáy 67.858 (Bouyei) Nhắng, Giắng, Sa Nhân, Pấu Thỉn, Chủng Chá, Pu Năm
Lào 17.532 Lào Bốc, Lào Nọi
Lự 6.757 Lừ, Duôn, Nhuồn
Nùng 1.083.298
Sán Chay 201.398 Mán, Cao Lan - Sán Chỉ, Hờn Quý khách hàng, Hờn Chùng, Sơn Tử
Tày 1.845.492 Thổ
Thái 1.820.950 Táy, những nhóm: Thái Trắng, Thái Đen, Thái Đỏ
3. Nhóm Kadai
(Kra)
Cờ Lao 4.003 (Gelao)
La Chí 15.126 (Lachi) Thổ Đen, Cù Tê, Xá, La Ti, Mán Chí
La Ha 10.157 Xá Khao, Xá Cha, Xá La Nga
Pu Péo 903 (Qabiao, Pubiao) Ka Bẻo, Pen Ti Lô Lô, La Quả, Mán
4. Nhóm Môn – Khmer

(ngữ hệ Nam Á)
(Austroasiatic

Xem thêm: tính diện tích hình thang vuông

non-Vietic)

Ba Na 286.910 (Bahnar) Bơ Nâm, Roh, Kon Kde, Gơlar, Kriem, Jơlơng, Rơ Ngao, Tơlô
Brâu 525 Brao
Bru - Vân Kiều 94.598 (Bru) Bru, Vân Kiều, Ma Coong, Khùa, Trì
Chơ Ro 29.520 Châu Ro, Dơ Ro
Co 40.442 (Cor) Trầu, Cùa, Col
Cơ Ho 200.800 (Koho)
Cơ Tu 74.173 (Katu) Ca Tu, Ca Tang, Cao, Hạ
Giẻ Triêng 63.322 Giang Rẫy, Brila, Cà Tang, Doãn
H'rê 149.460 (H're) Chăm Rê, Thạch Bích
Kháng 16.180 Xá Khao, Xá Đón, Xá Tú Lăng
Khmer 1.319.652 Khmer
Khơ Mú 90.612 (Khmu) Xá Cẩu, Pu Thênh, Tày Hạy, Việt Cang, Khá Klậu, Tênh
Mạ 50.322
Mảng 4.650 Mảng Ư, Xá Lá Vàng, Niễng O, Xa Mãng, Xá Cang Lai
M’Nông 127.334 (Mnong)
Ơ Đu 428 Tày Hạt
Rơ Măm 639
Tà Ôi 52.356 (Ta Oi, Tahoy) Tôi Ôi, Ta Hoi, Ta Ôih, Tà Uất, A tuất, Pa Cô
Xinh Mun 29.503 Puộc, Pụa, Xá.
Xơ Đăng 212.277 (Sedang) Kmrâng, H'Đang, Con Lan, Brila, Ca Dong, Tơ-dra
Xtiêng 100.752 (Stieng) Xa Điêng, Tà Mun
5. Nhóm H'Mông - Dao
(Hmong–Mien)
Dao 891.151 (Yao) Mán, Động, Trại, Dìu, Miến, Kiêm, Kìm Mùn
H’Mông 1.393.547 (Hmong) Mông, Mèo, Mẹo, Mán, Miêu Tộc
Pà Thẻn 8.248 Pà Hưng, Mán Pa Teng, Tống
6. Nhóm Nam Đảo
(Malayo-Polynesia)
Chăm 178.948 Chiêm Thành, Chăm Pa, Hời, Chàm
Chu Ru 23.242 Chơ Ru, Kru
Ê Đê 398.671 (Rhade) Ra đê
Gia Rai 513.930 (Jarai)
Ra Glai 146.613 (Roglai) Ra Glay, O Rang, Glai, Rô Glai, Radlai
7. Nhóm Hán
(Sinitic)
Hoa 749.466 (Overseas Chinese) Tiều, Hán
Ngái 1.649 (Hakka Chinese) Sán Ngái
Sán Dìu 183.004 Trại, Trại Đát, Sán Rợ, Mán quần cộc, Mán váy xẻ
8. Nhóm Tạng-Miến
(Tibet-Burma)
Cống 2.729 (Phunoi)
Hà Nhì 25.539 (Hani) U Ní, Xá U Ní, Hà Nhì Già
La Hủ 12.113 (Lahu)
Lô Lô 4.827 (Yi) Mùn Di, Ô Man, Lu Lọc Màn, Di, Qua La, La La, Ma Di
Phù Lá 12.471 Phú Lá (Xá Phó)
Si La 909 Cú Đề Xừ[6][7]
Người nước ngoài 3.553
Không xác định 349

Một số dân tộc bản địa hoàn toàn có thể với cùng 1 hoặc nhiều tên thường gọi, vô số ê hoàn toàn có thể trùng nhau:

  • Dân tộc Mán hoàn toàn có thể là: Sán Chay, Dao, H’Mông, Pu Péo, Sán Dìu (Mán quần cộc, Mán váy xẻ)
  • Dân tộc Xá là tên thường gọi công cộng cho những dân tộc bản địa thiểu số bên trên Tây Bắc trừ người Thái và người Mường
  • Dân tộc Brila hoàn toàn có thể là: Giẻ Triêng, Xơ Đăng.
  • Dân tộc Thổ hoàn toàn có thể chỉ dân tộc bản địa Tày.

Các dân tộc bản địa không được xác lập rõ

Đây là những dân tộc bản địa được nói tới vô hoạt động và sinh hoạt xã hội, tuy vậy lại không được nêu vô list 54 dân tộc bên trên nước Việt Nam.

Các dân tộc bản địa Tây Nguyên

Người Xơ Đăng bao gồm nhiều group với ngữ điệu không giống nhau như Hà Lăng, Mơ Nơm, Tơ Đ'rá, Xơ Đăng, Ca Dong... hiện nay gộp công cộng với tên thường gọi Xơ Đăng. Người Rơ Ngao hiện nay gộp công cộng với dân tộc bản địa Bahnar. Tương tự động, những group như Giẻ, Triêng, Lave, Bh'noong (chiếm nhiều số), hiện nay gộp công cộng với tên thường gọi Giẻ-Triêng. Người Cơ Ho bao gồm nhiều group không giống nhau như Srê, Chil, Lạt, Nộp, Dòn...

Người Pa Kô

Người Pa Kô là tên gọi một xã hội thiểu số với vùng trú ngụ truyền thống cuội nguồn là Trung nước Việt Nam và Nam Lào. Theo nghĩa vô giờ đồng hồ Tà Ôi thì "Pa" là phía, "Kô" là núi, tức là người mặt mũi núi [8]. Tại nước Việt Nam người Pa Kô đa số sinh sống ở những thị xã Hướng Hóa, Đakrông tỉnh Quảng Trị, và A Lưới tỉnh Thừa Thiên Huế [9]. Theo Ethnologue[10] giờ đồng hồ Pa Kô là 1 ngữ điệu riêng không liên quan gì đến nhau tuy rằng cũng có thể có mối quan hệ ngay sát với những người Tà Ôi, và bên trên Lào thì người Pa Kô và Tà Ôi là nhì dân tộc bản địa riêng không liên quan gì đến nhau [11].

Tuy nhiên xã hội Pa Kô không được xem như là một dân tộc bản địa riêng biệt nhưng mà đang rất được xếp vô dân tộc Tà ÔiDanh mục những dân tộc bản địa Việt Nam.

Người Nguồn

Người Nguồn là tên thường gọi xã hội người bao gồm 35.000 nhân khẩu, sinh sống ở thị xã Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình, nước Việt Nam. Hiện vẫn tồn tại chưa xuất hiện sự thống nhất về sự người Nguồn với cần là 1 sắc tộc riêng biệt hay là không. Tại Hội thảo khoa học tập xác lập dân tộc bản địa Nguồn tổ chức triển khai ngày 19 mon 10 năm 2004 bên trên Đồng Hới, Quảng Bình, với chủ ý kiến nghị xếp người Nguồn vô dân tộc bản địa Mường, Thổ hoặc Chứt, và cũng có thể có chủ ý tách người Nguồn trở thành một dân tộc bản địa thiểu số riêng biệt.[12]. Tiếng Nguồn hiện nay được Glottolog xếp là 1 ngữ điệu riêng biệt [13].

Người Arem

Người Arem là tộc người hiện nay với 42 hộ với 183 người, sinh sống ở vùng vườn vương quốc Phong Nha - Kẻ Bàng, hiện nay được xếp là người Chứt. Năm 1992 bọn họ được quân nhân biên chống vạc hiện nay trong những lỗ đá và fake về sinh sống với xã hội, hiện nay ở xã Tân Trạch, Cha Trạch, tỉnh Quảng Bình [14]. Họ phát biểu giờ đồng hồ Arem tuy nhiên cũng phát biểu được giờ đồng hồ của những tộc láng giềng: gặp gỡ người Khùa bọn họ phát biểu giờ đồng hồ Khùa, gặp gỡ người Ma Coong bọn họ người sử dụng giờ đồng hồ Ma Coong nhằm tiếp xúc [15].

Người Đan Lai

Người Đan Lai với dân sinh khoảng chừng rộng lớn 3.000 người, sinh sống đa số ở vùng núi bên trên những phiên bản Co Phạt, Khe Khặng, xã Môn Sơn thị xã Con Cuông tỉnh Nghệ An.

Người Đan Lai được xem như là với xuất xứ kể từ người Kinh, trước đó ở làng Đan Nhiệm ném lên núi sinh sống vì thế những xung đột vô xã hội. Hiện bên trên bọn họ được xếp vô dân tộc bản địa Thổ.

Người Tà Mun

Người Tà Mun là xã hội cỡ 3.000 người, với ngay sát 2.000 người sinh sống ở Tây Ninh và bên trên 1.000 đứa ở Bình Phước.Sở VHTTDL Tây Ninh tiếp tục mái ấm trì một chủ đề khoa học tập là "Nghiên cứu vớt, xác lập bộ phận dân tộc bản địa của những người Tà Mun bên trên Tây Ninh", vô này đã xác lập là khoảng chừng trong thời điểm 1945 - 1954 group người Tà Mun đồn trú ở sóc 5, xã Tân Hiệp, thị xã Bình Long (nay là thị xã Hớn Quản, Bình Phước) tiếp tục thiên di cho tới Tây Ninh. Người Tà Mun theo đòi cơ chế hình mẫu hệ. Theo người già cả thuật lại thì giấy má ghi nhận sắc tộc trước ê hiện nay còn níu lại, tiếp tục thừa nhận "sắc dân Tà Mun" là "đồng bào Thượng miền Nam". Sau năm 1975, vô CMND của những người Tà Mun vẫn được ghi là dân tộc bản địa Tà Mun. Đến khi lập hạng mục bộ phận dân tộc bản địa nước Việt Nam thì người Tà Mun không thể vị thế riêng biệt nhưng mà xếp vô group dân tộc bản địa "được xem như là với mối quan hệ thân mật và gần gũi về văn hóa truyền thống, ngữ điệu bên trên địa phận là kẻ Xtiêng và Khmer". Tuy nhiên bà thế giới Tà Mun luôn luôn xác minh bản thân là kẻ Tà Mun và ko tương quan gì cho tới người Xtiêng, Khmer, hoặc Chơ Ro [16][17][18].

Người Thủy

Người Thủy là dân tộc bản địa sinh sinh sống đa số bên trên Tỉnh Quý Châu, Trung Quốc, và được thừa nhận là 1 vô 56 dân tộc bản địa bên trên CHND Trung Hoa. Người Thủy phát biểu giờ đồng hồ Thủy, là 1 ngữ điệu nằm trong Ngữ hệ Tai-Kadai. Tại nước Việt Nam với 26 hộ với 104 khẩu người Thủy sinh sống bên trên xã Hồng Quang, thị xã Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang, tuy vậy bọn họ ko được thừa nhận đầu tiên là 1 dân tộc bản địa thiểu số.[19]

Những năm trước đó phía trên những sách vở và giấy tờ cá thể như Chứng minh quần chúng tiếp tục ghi mục "Dân tộc" là "Thủy" (bản CMND năm 2006). Tuy nhiên "bắt đầu từ thời điểm năm năm nhâm thìn công an tỉnh Tuyên Quang ngừng cung cấp chứng tỏ quần chúng cho tới tộc người Thủy" và việc này tạo nên phiền hà cho tới hoạt động và sinh hoạt của mình.[20]

Người Xạ Phang

Người Xạ Phang hoặc Hạ Phương là 1 xã hội dân tộc bản địa với dân sinh rộng lớn 2.000 người, di trú kể từ Trung Quốc vô đầu những năm 60 thế kỷ đôi mươi. Họ với nằm trong xuất xứ với dân tộc bản địa Hoa và dùng giờ đồng hồ Hoa là ngữ điệu chủ yếu, tuy vậy phục trang, tập luyện tục khởi sắc như thể với những người H'Mông và người Lô Lô. Họ sinh sinh sống rải rác rưởi ở những xã, thị xã biên thuỳ Nậm Pồ, Mường Chà, Mường Nhé, Tủa Chùa của tỉnh Điện Biên.[21][22]

Người Pú Nả

Người Pú Nả còn mang tên gọi khác ví như Củi Chu, Pố Y, Sa Quý Châu... sinh sinh sống ở xã San Thàng, thị xã Lai Châu.

Người Pú Nả hiện nay được xếp vô dân tộc bản địa Giáy, và với văn hóa truyền thống như thể người Giáy ở Tỉnh Lào Cai tuy nhiên phát biểu giờ đồng hồ Pú Nả nhưng mà người Giáy ko nghe được. Họ với xuất xứ kể từ tỉnh Quý Châu (Trung Quốc) thiên di về nước Việt Nam từ thời điểm cách đó kể từ 150 - 200 năm.[23]

Người Ngái, Đản, Hoa Nùng

Người Ngái hiện nay được xếp là 1 dân tộc bản địa sinh sống trong nước Việt Nam, tuy vậy những dân tộc bản địa được xếp vô người Ngái tồn bên trên thật nhiều khác lạ về xuất xứ, ngữ điệu.

Tiếng phát biểu của những người Ngái là giờ đồng hồ Ngái, một ngữ điệu nằm trong ngữ hệ H'Mông-Miền. Tuy nhiên, nhiều xã hội với xuất xứ kể từ người Khách Gia, người Nùng, người Hoa (như người Hoa Nùng bên trên Đồng Nai) cũng rất được xếp vô group dân tộc bản địa Ngái.

Ngoài đi ra còn tồn tại thiểu số người Đản Gia là 1 dân tộc bản địa sinh sống bên trên sông nước bên trên miền Nam Trung Quốc, bên trên nước Việt Nam bọn họ cũng rất được xếp vô dân tộc bản địa Ngái. [1]

Người En

Người En phát biểu giờ đồng hồ Nùng Vẻn hoặc hay còn gọi là giờ đồng hồ En bao gồm 200 người sinh sống trong sóc Cả Tiểng, xã Nội Thôn, thị xã Hà Quảng, Cao bằng phẳng. Năm 1998, giờ đồng hồ Nùng Vẻn được những mái ấm nghiên cứu và phân tích tiếp tục xác lập giờ đồng hồ En là 1 ngữ điệu nằm trong group Cha Ương, ko cần group Tày-Nùng.

Người Mơ Piu

Tiếng Mơ Piu là 1 ngữ điệu H'mông không được phân loại được phát biểu ở buôn bản Nậm Tu Thượng, xã Nậm Xé, mạn tây thị xã Văn Yên, tỉnh Tỉnh Lào Cai. Nó được ghi nhận phen trước tiên vô năm 2009 vì thế một group những mái ấm ngữ điệu học tập Pháp, giờ đồng hồ Mơ Piu cực kỳ khác lạ đối với những ngữ điệu H'Mông phụ cận ở nước Việt Nam.

Người Thu Lao

Người Thu Lao sinh sinh sống ở thị xã Mường Khương, tỉnh Tỉnh Lào Cai, hiện nay được xếp vô dân tộc bản địa Tày. Người Thu Lao phát biểu giờ đồng hồ Thu Lao nằm trong ngữ chi Tráng Đại và với phiên bản sắc văn hóa truyền thống riêng biệt. Cư dân Thu lao bịa đặt chân cho tới mảnh đất nền Tỉnh Lào Cai kể từ thế kỷ 17 – 18. Nơi trước tiên bọn họ trú ngụ là xã Tả Gia Khâu, thị xã Mường Khương. Sau ê, vì thế thiếu hụt mối cung cấp nước và khu đất canh tác, bọn họ gửi dần dần thanh lịch địa phận xã Thảo Chư Phìn và Bản Mộ thị xã Si Ma Cai và xã Mường Khương, xã Thanh Bình của thị xã Mường Khương và tấp tểnh cư cho tới thời nay.

Người Pa Dí

Người Pa Dí sinh sinh sống đa số ở Mường Khương tỉnh Tỉnh Lào Cai với dân sinh khoảng chừng 2.000 người. Hiện được xem như là dân tộc bản địa Cha Y.

Phân phụ vương lãnh thổ

Người Việt/Kinh là dân tộc bản địa hầu như, sinh sinh sống bên trên từng những vùng cương vực tuy nhiên đa số ở vùng đồng vì thế, những hải hòn đảo và bên trên những khu vực khu đô thị.

Hầu không còn những group dân tộc bản địa thiểu số (trừ người Hoa, người Khmer, người Chăm) sinh sống trong những vùng trung du và miền núi. Trong số đó những dân tộc bản địa nằm trong group Hán-Tạng (trừ người Hoa), Tai-Kadai và Hmong-Dao phân bổ đa số ở Miền Bắc. Nhóm Nam Đảo chỉ sinh sinh sống ở Nam Trung Sở, Tây Nguyên và Nam Sở. Riêng group Nam Á phân bổ trải nhiều năm bên trên toàn cỗ cương vực nước Việt Nam.

  • Các group dân tộc bản địa phát biểu những ngữ điệu với những ngữ chi phía Bắc của ngữ hệ Nam Á, bao gồm ngữ chi Khơ Mú (Khơ Mú, Ơ Đu, Xinh Mun), ngữ chi Palaung (Kháng), và ngữ chi Mảng (Mảng), sinh sinh sống đa số ở những tỉnh Tây Bắc (Sơn La, Điện Biên, Lai Châu và Yên Bái) và vùng cực kỳ Tây Nghệ An. Trong số đó group Khơ Mú luôn luôn sinh sinh sống về phía Tây của tập thể nhóm Việt-Mường, trong những khi 2 group còn sót lại thì sinh sinh sống ở phía Bắc group Việt-Mường. Cả tía group đều sinh sống đan xen với những group người Thái, Hmong, Dao...và nhiều sắc tộc không giống.
  • Các dân tộc bản địa phát biểu ngữ điệu nằm trong ngữ chi Việt-Mường của ngữ hệ Nam Á như Mường, Thổ và Chứt sinh sống bên trên vùng trung du và miền núi những tỉnh kể từ Phú Thọ cho tới Bắc Quảng Bình. Trong số đó người Mường đa số sinh sinh sống bên trên những vùng ụ núi phía Tây đồng vì thế sông Hồng và sông Mã, triệu tập sầm uất nhất ở Hòa Bình và Thanh Hóa, người Thổ sinh sinh sống đa số ở phía Nam Thanh Hóa và miền Tây Nghệ An, người Chứt trú ngụ đa số bên trên điểm phía Bắc Quảng Bình và một vài ba xã phía Tây Nam thành phố Hà Tĩnh.
  • Các dân tộc bản địa phát biểu những ngữ điệu nằm trong ngữ chi Katu của ngữ hệ Nam Á như Bru-Vân Kiều, Cơ Tu, Tà Ôi sinh sống trong vùng miền núi những tỉnh Trung Trung Sở kể từ Quảng Bình cho đến Quảng Nam, ở về phía Nam địa phận trú ngụ của tập thể nhóm Việt-Mường.
  • Còn những dân tộc bản địa phát biểu những ngữ điệu nằm trong ngữ chi Bahnar của ngữ hệ Nam Á thì sinh sống trong Tây Nguyên và vùng miền núi, trung du những tỉnh Nam Trung Sở và Đông Nam Sở, về phía Nam của tập thể nhóm Katu. Địa bàn sinh sinh sống của những dân tộc bản địa nằm trong group này đôi lúc đan xen với những dân tộc bản địa nằm trong group Nam Đảo.
  • Nhánh cực kỳ Nam của ngữ hệ Nam Á bên trên nước Việt Nam là kẻ Khmer sinh sinh sống ở Nam Sở, ở về phía Tây Nam của tập thể nhóm Bahnar.
  • Các group phát biểu ngữ điệu Nam Đảo sinh sinh sống triệu tập bên trên những tỉnh Nam Trung Sở và Tây Nguyên, riêng biệt một thành phần người Chăm Islam sinh sống trong Nam Sở. Các dân tộc bản địa Nam Đảo được nghĩ rằng tiếp tục thiên di cho tới nước Việt Nam vào tầm khoảng thế kỷ II TCN[24]. Trong những dân tộc bản địa này, người Chăm sinh sinh sống ở đồng vì thế ven bờ biển miền Trung, những dân tộc bản địa không giống sinh sống rải rác rưởi dọc từ mặt hàng Trường Sơn.
  • Người Thái tấp tểnh cư ở bờ cần sông Hồng (Sơn La, Lai Châu, Điện Biên), người Tày sinh sống ở bờ trái khoáy sông Hồng (Cao bằng phẳng, Bắc Kạn, Thái Nguyên), người Nùng sinh sống ở Thành Phố Lạng Sơn, Cao bằng phẳng.

Các group dân tộc bản địa thiểu số không giống không tồn tại những cương vực riêng biệt biệt; nhiều group sinh sống hòa trộn cùng nhau. Một số group dân tộc bản địa này tiếp tục thiên di cho tới miền Bắc và Bắc Trung cỗ nước Việt Nam trong những thời hạn không giống nhau: người Thái cho tới nước Việt Nam trong vòng kể từ thế kỷ VII cho tới thế kỷ XIII; người Hà Nhì, Lô Lô cho tới vô thế kỷ X; người Dao vô thế kỷ XI; những dân tộc bản địa H'Mông, Cao Lan, Sán Chỉ, và Giáy thiên di cho tới nước Việt Nam kể từ khoảng chừng 300 năm trước đó.

Hiện ni vì thế hệ trái khoáy của những làn sóng thiên di mới mẻ, nhiều người Kinh tiếp tục lên sinh sống trong những tỉnh miền núi, vô ê những tỉnh Tây Nguyên tiếp tục với hầu như dân sinh sống là kẻ Kinh. phần lớn dân tộc bản địa thiểu số sinh sống trong những tỉnh phía Bắc như Tày, Nùng, Mường, Hmông... cũng thiên di với con số rộng lớn vô những tỉnh Tây Nguyên, Đông Nam Sở và Nam Trung Sở.

Chế phỏng gia đình

Ngoài ngữ điệu và văn hóa truyền thống, những dân tộc bản địa ở nước Việt Nam còn được phân loại dựa vào quy mô mái ấm gia đình. Có 3 group cơ chế mái ấm gia đình chủ yếu ở nước Việt Nam là :

  • Phụ hệ: Con lấy theo đòi bọn họ phụ vương và sẽ là thuộc sở hữu mái ấm gia đình mặt mũi phía phụ vương. Vợ ck sau thời điểm cưới thì về sinh sống mặt mũi mái ấm ck và người phu nhân trở nên 1 member của mái ấm gia đình ck. Người nam nhi là mái ấm của mái ấm gia đình và với toàn quyền đưa ra quyết định trong những yếu tố cần thiết. Tài sản quá tiếp được nhằm lại cho những nam nhi và nam nhi trưởng được ưu tiên.
  • Mẫu hệ: Con lấy theo đòi bọn họ u và sẽ là thuộc sở hữu mái ấm gia đình mặt mũi phía u. Vợ ck sau thời điểm cưới thì về sinh sống mặt mũi mái ấm phu nhân và người ck trở nên 1 member của mái ấm gia đình phu nhân. Người phụ nữ giới là mái ấm của mái ấm gia đình, tuy nhiên quyền đưa ra quyết định những yếu tố cần thiết hoàn toàn có thể vẫn tùy thuộc vào người ck hoặc những bọn họ mặt hàng phái nam mặt mũi dòng tộc u. Tài sản quá tiếp được nhằm lại cho những đàn bà.
  • Không phân biệt tử hệ (đôi khi được hiểu là Song hệ tuy nhiên quy tấp tểnh về những thuật ngữ bên trên vô giờ đồng hồ Việt vẫn không được thống nhất): Không với bọn họ hoặc với phương pháp tính bọn họ không giống với 2 cơ hội bên trên, con cháu sẽ là thuộc sở hữu cả dòng sản phẩm mặt mũi u láo nháo mặt mũi phụ vương. Vợ ck tự động đưa ra quyết định sinh sống mặt mũi phía phu nhân hoặc phía ck hoặc sinh sống riêng biệt tùy từng tính thuận tiện và ĐK kinh tế tài chính. Quyền đưa ra quyết định những yếu tố của mái ấm gia đình tùy thuộc vào cả phu nhân láo nháo ck. Tài sản quá tiếp được dành riêng cho tất cả nam nhi láo nháo đàn bà hoặc với những quy tắc quá tiếp riêng biệt.[25]

Trong xã hội những dân tộc bản địa ở Việt Nam:[26]

  • Các dân tộc bản địa với những group Hán-Tạng, Tày-Thái, Kadai và Hmông-Dao đều theo đòi cơ chế Phụ hệ.
  • Ngoại trừ xã hội Chăm Islam ở Nam Sở theo đòi cơ chế phụ hệ vì thế Chịu đựng tác động vì thế Hồi giáo chủ yếu thống, những dân tộc bản địa nằm trong group Nam Đảo (gồm cả những group Chăm theo đòi Bà La Môn và Bàni) đều theo đòi cơ chế Mẫu hệ.
  • Riêng group Nam Á với sự khác lạ rộng lớn trong số những ngữ chi.
    • Các group với những ngữ chi ở phía Bắc như Kháng, Mảng, Khmuic (Khơ Mú, Ơ Đu, Xinh Mun), Việt-Mường và Katuic (Bru-Vân Kiều, Cơ Tu, Tà Ôi) với truyền thống cuội nguồn theo đòi cơ chế Phụ hệ khá nhiều năm. Một vài ba dân tộc bản địa nằm trong ngữ chi Bahnar tuy nhiên sinh sinh sống ở Đông Nam Sở như Mạ, Xtiêng đã và đang gửi thanh lịch Phụ hệ.
    • Các group nằm trong ngữ chi Bahnar ở Nam Tây Nguyên như Mnông, K'ho theo đòi cơ chế Mẫu hệ giống như các group Nam Đảo láng giềng.
    • Người Khmer, Chơ ro và những dân tộc bản địa nằm trong ngữ chi Bahnar ở Bắc Tây Nguyên với truyền thống cuội nguồn theo đòi cơ chế Không phân biệt tử hệ.

Hiện ni nhiều đường nét của cơ chế Không phân biệt tử hệ cũng dần dần thông dụng ở người Kinh và một trong những dân tộc bản địa thiểu số không giống vì thế hệ trái khoáy của những trào lưu tuyên truyền và chuyển động yêu sách quyền Bình đẳng giới. Các quy tấp tểnh của pháp lý về quá tiếp cũng rất được biên soạn bên trên hạ tầng ko phân biệt nam nữ trong số những con cái.

Biến động

Do quy trình thiên di và đồng hóa ra mắt liên tiếp vô lịch sử hào hùng, đa số những dân tộc bản địa nước Việt Nam đều ko thuần chủng. Trong một công trình xây dựng nghiên cứu và phân tích thành phẩm phân tách DNA bên trên NST Y của phái nam nằm trong 2 group dân tộc bản địa Kinh nước Việt Nam và Chăm cho tới thấy :[27]

Xem thêm: begin to v hay ving

  • Khoảng 40% phái nam Kinh và Chăm thuộc sở hữu group O2a-M95, là group Haplogroup đặc thù cho tới ngữ hệ Nam Á, vô ê dòng sản phẩm con cái O2a1-OM88 lắc tỷ trọng cao (30%) ở người Kinh tuy nhiên chỉ chiếm khoảng 8.5% ở group Chăm.
  • 6.58% phái nam Kinh và 5.08% phái nam Chăm thuộc sở hữu group haplogroup O1a-M119, là group đặc thù của ngữ hệ Nam Đảo và Tai-Kradai, tuy rằng rằng giờ đồng hồ Chăm nằm trong ngữ hệ Nam Đảo. Như vậy cho rằng thuở đầu hầu như tổ tiên người Chăm dùng những ngữ điệu Nam Á tiếp sau đó mới mẻ gửi dần dần thanh lịch dùng giờ đồng hồ Chăm Nam Đảo vì thế quy trình đồng hóa ngữ điệu.
  • Happlogroup O3-M134 của ngữ hệ Hán-Tạng lắc 9.2% phái nam Kinh tuy nhiên chỉ chiếm khoảng 1.7% phái nam Chăm.
  • Do quan hệ thương nghiệp nhiều năm thân thiện nén Độ và Chămpa và hệ trái khoáy của thời Pháp nằm trong, 13.6% phái nam Chăm và 1% phái nam Kinh đem haplogroup R-M17 của ngữ hệ Ấn-Âu.
  • Các haplogroup với những group bên phía ngoài Nam Á, Hán-Tạng, Nam Đảo, Tai-Kadai như :
    • O3-M17 - đặc thù cho tới ngữ hệ Hmong-Mien tuy nhiên cũng có thể có tỉ trọng cao vô nhánh Môn-Khmer của ngữ hệ Nam Á.
    • O3-M200* - vốn liếng lắc tỷ trọng cao trong những group thổ dân Negrito ở Phillipines.
    • C-M126 - được nhìn thấy với tỷ trọng cao ở người Mông Cổ, thổ dân châu Mỹ và châu Úc tuy nhiên cũng rất được nhìn thấy với tỉ trọng đáng chú ý ở điểm Khu vực Đông Nam Á.
    • K-P131* - nhìn thấy với tỷ trọng rộng lớn với nấc đa dạng và phong phú cao ở thổ dân Úc.
    • N-231 - lắc tỷ trọng cao ở group ngữ điệu Ural cũng rất được nhìn thấy với tỷ trọng đáng chú ý trong những hình mẫu NST Y của phái nam Kinh và Chăm đã cho chúng ta thấy hình ảnh DT vô đa dạng và phong phú của lịch sử hào hùng thiên di và tạo hình những dân tộc bản địa bên trên nước Việt Nam.

Xem thêm

  • Danh mục những dân tộc bản địa Việt Nam
  • Danh sách dân tộc bản địa nước Việt Nam theo đòi số dân
  • Nghi lễ những dân tộc bản địa Việt Nam
  • Kênh truyền hình giờ đồng hồ dân tộc bản địa – VTV5

Chỉ dẫn

  1. ^ Không được sử dụng kể từ "Mọi" nhằm chỉ những dân tộc

Tham khảo

  1. ^ Danh mục những dân tộc bản địa nước Việt Nam. Tổng viên Thống kê, 2010. Truy cập 01/04/2017.
  2. ^ Cộng đồng 54 dân tộc bản địa nước Việt Nam Lưu trữ 2018-10-03 bên trên Wayback Machine. Cổng tin tức năng lượng điện tử nhà nước nước Việt Nam, năm nhâm thìn. Truy cập 01/04/2017.
  3. ^ Ủy ban Dân tộc nước Việt Nam ra mắt Cộng đồng những dân tộc bản địa nước Việt Nam, năm nhâm thìn.
  4. ^ a b c Công phụ vương thành phẩm Tổng khảo sát dân sinh 2019. Trung tâm Tư liệu và Thương Mại Dịch Vụ Thống kê, Tổng viên Thống kê, 11/07/2019. Truy cập 05/09/2019.
  5. ^ The Vietic Branch. Mon-Khmer Languages Project. Truy cập 22/11/2016.
  6. ^ Theo Non nước nước Việt Nam, Vũ Thế Bình, Sách chỉ dẫn phượt, Nhà xuất phiên bản Lao động- Xã hội, 2012
  7. ^ Theo 500 câu Hỏi – Đáp lịch sử hào hùng - Văn hóa nước Việt Nam, Hà Nguyễn – Phùng Nguyên, Nhà xuất phiên bản Thông tấn, 2011
  8. ^ Hành trình của tộc người "bên ê núi". Vov4, 28/4/2014. Truy cập 10/10/2015.
  9. ^ Bước đầu tìm hiểu hiểu đường nét độc đáo và khác biệt về văn hóa truyền thống của những người Bru-Vân Kiều và Pa Kô ở Quảng Trị[liên kết hỏng]. quangtritv, 17/12/2015. Truy cập 10/10/2016.
  10. ^ Pacoh at Ethnologue. 18th ed., năm ngoái. Truy cập 15/10/2015.
  11. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Pacoh". Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  12. ^ Đi tìm hiểu người Nguồn: Cần sớm tấp tểnh danh, Thanh Niên Online
  13. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian, eds. (2016). "Nguon". Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. Truy cập 11/11/2015.
  14. ^ Người Arem tiếp tục với phiên bản mới mẻ. tuoitre, 24/11/2003. Truy cập 11/11/2015.
  15. ^ "Kho báu" bí hiểm của những người Arem. danviet, 18/06/2010. Truy cập 11/11/2015.
  16. ^ Giải mã tộc người Tà Mun. Thanhnien Online, 08/01/2017. Truy cập 08/01/2017.
  17. ^ Người Tà Mun được xem là dân tộc bản địa loại 55?. Nguoiduatin, 27/12/2012. Truy cập 08/01/2017.
  18. ^ Bản sắc văn hoá của tộc người Tà Mun ở Tây Ninh. Tây Ninh Online, 30/07/2015. Truy cập 08/01/2017.
  19. ^ Cuộc sinh sống bí ẩn của cục tộc 92 đứa ở VN
  20. ^ Dân tộc 100 người trước nguy hại bị 'xóa sổ': Bức tâm thư gửi Thủ tướng mạo. infonet, 20/07/2020. Truy cập 20/07/2020.
  21. ^ Nguồn gốc của những người Xạ Phang. Vov4, 20/2/2017.
  22. ^ Tết của dân tộc bản địa Xạ Phang tỉnh Điện Biên. Cổng tin tức năng lượng điện tử tỉnh Điện Biên, 2/1/2017.
  23. ^ Lễ cưới truyền thống cuội nguồn của những người Pú Nả. Cổng tin tức năng lượng điện tử tỉnh Lai Châu, 24/05/2016.
  24. ^ Mai Lý Quảng, tr. 91
  25. ^ Phan Hữu Dật (3 mon 6 năm 2013). “LẠI BÀN VỀ CHẾ ĐỘ SONG HỆ Tại CÁC DÂN TỘC NƯỚC TA”.
  26. ^ Lý Tùng Hiếu (7 mon 7 năm 2009). “NAM QUYỀN TRONG CHẾ ĐỘ MẪU HỆ Tại VIỆT NAM”. Trung tâm Văn chất hóa học, Lý luận và Ứng dụng. Bản gốc tàng trữ ngày 4 mon một năm 2017. Truy cập ngày 3 mon một năm 2017.
  27. ^ Perspective on the Austronesian Diffusion in Mainland Southeast Asia[liên kết hỏng]. Jun-Dong He, Min-Sheng Peng, Huy Ho Quang, Khoa Pham Dang, An Vu Trieu, Shi-Fang Wu, Jie-Qiong Jin, Robert W. Murphy, Yong-Gang Yao, Ya-Ping Zhang (2012). Truy cập 11/11/2016.
  • Nguyễn Đình Khoa, Nhân chủng học tập Đông Nam Á, Nhà xuất phiên bản ĐH và THCN, 1983
  • Phạm Đức Dương, Văn chất hóa học đại cương và hạ tầng VHVN, Nhà xuất phiên bản KHXH 1996
  • Trần Ngọc Thêm, Tìm về phiên bản sắc VHVN, Nhà xuất phiên bản Thành phố Xì Gòn 2001
  • Hà Văn Thùy "Lời cáo công cộng cho tới thuyết Aurousseau về xuất xứ người Việt" [2] Lưu trữ 2009-02-07 bên trên Wayback Machine
  • Công phụ vương thành phẩm sơ cỗ Tổng khảo sát dân sinh và nhà tại 2009 [3]

Liên kết ngoài

  • Tổng viên Thống kê, Biểu 6: Dân số phân tách theo đòi trở thành thị/nông thôn, nam nữ, group tuổi hạc và dân tộc bản địa, 1/4/2009
  • Các dân tộc bản địa nước Việt Nam bên trên bách khoa toàn thư văn hóa truyền thống Việt Nam
  • Các dân tộc bản địa nước Việt Nam bên trên trang mạng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
  • Các dân tộc bản địa nước Việt Nam bên trên trang mạng của Ủy ban Dân tộc Việt Nam
  • Đường dịch rời của những người chi phí sử Lưu trữ 2008-04-14 bên trên Wayback Machine theo đòi Map of early human migration patterns Lưu trữ 2008-10-03 bên trên Wayback Machine
  • Các dân tộc bản địa thiểu số, tư liệu của UNDP
  • Đường dịch rời của những người chi phí sử theo đòi Stephen Oppenheimer
  • Bản thiết bị phân bổ dân tộc bản địa ở Việt Nam
  • Bức giành giật văn hóa truyền thống những dân tộc bản địa nước Việt Nam Lưu trữ 2007-10-05 bên trên Wayback Machine